Jonkheid Sancta Brigida, Noorbeek

Bij de dagelijkse routine van 't werk hoort ook even het doorspitten van de reacties op gahetNA. Het waar nodig even snel converteren van een reactie naar een CRM-aanvraag om deze door te zetten naar onze 1e lijn die er inhoudelijk mee aan de slag gaat.



Sommige reacties blijven net even wat langer hangen, maken je nieuwsgierig en kruipen wat onder de huid. Zoals bij de reactie bij een foto van Noorbeek, 1928 uit de collectie van Spaarnestad Photo.



In de metadata wordt gerept over een:

Schutterijen. Schuttersfeesten. Schutsbomen. Een pas geplante schutsboom op een dorpslein, met kerk op de achtergrond, dreigt om te vallen, waardoor een aantal mannen maken dat ze wegkomen. Noorbeek, Nederland, 1928. Serie van 3 foto's.

Onjuist merkt de bezoeker op het is namelijk een zogenaamde Brigida den.

dit is geen schutsboom!!!!!!!!!! dit is het neer halen van de oude Brigida den, in Noorbeek. 2e zaterdag na Pasen. die dag wordt er (nog steeds!!!) een nieuwe den gehaald ter ere van de heilige Brigida
Groet uit Noorbeek

De foto prikkelt! De wegrennende mannen, de lach op het gezicht van de man met hoed linksvoor, de dynamiek van de jongen aan de rechterzijde, midden in een sprong, achteruit kijkend. Rechtsachter op het stoepje voor J. Huijnen Van Hoven staat een rijtje kinderen op een ogenschijnlijk veilige plek, de den lijkt een andere kant op te hellen en vallen. Mooi hoe ze bijna van klein naar groot, van links naar rechts staan. Achter het venster op de 1e verdieping van de winkel staat ook iemand voorover geleund te kijken naar het vallen van de den. Door het hellinkje op het plein, het trapje naar de kerk die wat hoger ligt is het ook bijna een on Nederlands tafereel (voor iemand van boven en achter de rivieren).

Je merkt het, je gaat bijna op een Hans Aarsman-achtige wijze naar zo'n foto kijken. Hoe zou de situatie er 73 jaar later er bij liggen in Noorbeek? Waar ligt dat überhaupt?


Grotere kaart weergeven

In Zuid-Limburg, tegen de Belgische Voerstreek aan. En warempel, alsof er amper iets is veranderd in die 73 jaar. De kerk is er nog, J. Huijnen Van Hoven staat inclusief de prachtig gemaakte bedrijfsnaam op de gevel, het woonhuis ernaast en het schuurachtige gebouw met de rondgebogen poort daar weer naast. Het beeld links naast de kerk, ja zelfs de den is gefotografeerd in Streetview.

En Brigida, hoe zit het daar nu mee? Daar is een Noorbeekse site aan gewijd. Even in het kort:

De belofte, aan Sint Brigida in 1634 gedaan, om ieder jaar ter ere van haar een den te halen en te planten voor de kapel die aan haar gewijd is, als de gevreesde veeziekte zou verdwijnen, maakt het gebeuren meer "inhoudsvol" dan wanneer er enkel sprake zou zijn van het halen van een meiboom, als symbool van triomf van de zomer op de winter.

Het vertrouwen dat de mensen van Noorbeek in Sint Brigida hebben als beschermvrouwe van al degenen die bij het denhalen betrokken zijn en het geloof in haar als patrones van vee en parochie, mogen naar onze mening dan ook de kwalificatie "zinrijk" rechtvaardige.

Mooi hè!?

Oud

Heb ik wel eens verteld hoe verslingerd ik ben aan Oud? J.J.P. Oud(1890-1963), wel te verstaan.



Mijn bachelorscriptie ging over de opkomst van Oud als een gevierd, nationaal en internationaal architect. Dit getoetst middels zijn correspondentie aan een kunsthistorische theorie over de stappen die (beeldend) kunstenaars zouden dienen te doorlopen om op dat punt van alom erkend, gewaardeerd en gerespecteerd kunstenaar te komen. Kort door de bocht; het romantisch ideaal van de anoniem, worstelende kunstenaar die pas naar zijn dood zijn ware doorbraak en waardering beleefd is kul! Had Van Gogh nog héél even geduld betracht dan was ook hij binnengelopen.



Een van de stappen binnen de theorie die een aantal steeds groter wordende cirkels van erkenning en waardering beschrijft, is de erkenning en waardering van de mecenas. Eentje die middels het aanschaffen en verzamelen van kunst niet alleen zorg draagt voor de erkenning maar ook voor de middelen om in zijn of haar bestaan te voorzien. Aangezien het bij gebouwen wat lastiger verzamelen is, vulde ik deze stap bij architectuur in als een institutioneel mecenaat: de overheid. Kortom bij Oud paste ook deze fase van de theorie feilloos in zijn werkelijke leven door zijn dienstverband bij de Gemeentelijke Woningdienst van Rotterdam tussen 1918 en 1933.

De liefde voor Oud voerde ver, mijn eerste koophuisje was er een in de Nederhovenstraat. Inderdaad, de Kiefhoek.



Na mijn verhuizing naar Delfshaven ben ik gelukkig niet volledig afgesneden van Oud. Hoewel 't vergeten bombardement van 31 maart 1943 en nog meer de sloop/renovatiegolf van de jaren '80 aanzienlijke sporen heeft getrokken door Oud's oeuvre in Delfshaven valt er nog voldoende te genieten in Spangen, Tussendijken en het Witte Dorp.

Toevallig werd ik afgelopen week door een artikeltje in het AD/RD weer eens gewezen op blok I en V aan de Bilderdijkstraat in Spangen. Oud heeft daar bij de kleurstelling en de detaillering van het complex de hulp ingeroepen van Theo van Doesburg. Die tekende ook voor het glas in lood boven de deuren. Een (in mijn ogen) fantastisch detail dat sneuvelde tijdens de renovatie in de puincontainer. Miraculeus zijn enkele ervan gespaard waarvan en eentje weer opdook op een veiling.



Jammer dat destijds niet is gekozen voor een hoogwaardige renovatie zoals nu plaats vindt, één blok verder op aan het Justus van Effencomplex van Michiel Brinkman. Wellicht had 't het verschil kunnen maken voor deze glas in lood raampjes.



Voor wie Oud zijn woorden over dit complex (1918-1920) er nog eens op na wil lezen? De TU Delft is zo vriendelijk het Bouwkundig Weekblad in ieder geval uit 1920 online te hebben staan.

Pagina 1
Pagina 2
Pagina 3